Dylatacje kompensują odkształcenia posadzek pochodzące od obciążeń użytkowych, odkształceń podłoża pod posadzką, obciążeń termicznych oraz naprężeń skurczowych powstających na etapie wiązania betonu.

Dylatacje posadzek przemysłowych ulegają naturalnej degradacji na wskutek występujących obciążeń eksploatacyjnych oraz pracy płyty posadzkowej. Dodatkowo uszkodzenia mogą następować szybciej i w większym zakresie, gdy pod posadzką występują grunty o niejednorodnej nośności lub na wskutek wad wykonawczych.

Najczęściej występujące uszkodzenia dylatacji:

  • wykruszenia brzegów dylatacji,
  • degradacja wypełnienia dylatacji,
  • pęknięcia wzdłuż linii dylatacji,
  • uszkodzenia w drzwiach, bramach i ciągach komunikacyjnych,
  • pojawienie się pęknięć posadzki poza liniami dylatacji (pęknięcia typu dylatacyjnego).

Sposób naprawy dylatacji zależny jest od rodzaju i stopnia uszkodzeń. Najprostsza naprawa dylatacji obejmuje usunięcie starego wypełnienia, fazowanie brzegów istniejącego nacięcia dylatacyjnego oraz uzupełnienie nowego wypełnienia. Ten zakres prac wykonuje się gdy krawędzie dylatacji nie wykazują większych uszkodzeń i wystarczającym jest ich delikatne fazowanie oraz nowe wypełnienie.  Większe uszkodzenia wymagają rozbudowanego zakresu prac, a skrajnym przypadku obejmują całkowite odtworzenie dylatacji.

Technologia naprawy dylatacji bez uszkodzonych krawędzi:

  • usunięcie zdegradowanego wypełnienia,
  • fazowanie krawędzi dylatacji,
  • oczyszczenie dylatacji,
  • ułożenie sznura dylatacyjnego,
  • aplikacja masy dylatacyjnej.

W przypadku występowania znacznego wykruszenia brzegów dylatacji konieczne jest wycięcie pasa po obu stronach dylatacji i usunięcie zdegradowanego materiału posadzki. Szerokość wycięcia dostosowana zostaje każdorazowo do zakresu wykruszenia. Przyjąć można, że standardowe wymiary wycięcia wynoszaą od 5 cm po obu stronach i sięgają głębokości min 3 cm. Głębokość wycięcia dostosować należy do głębokości wykruszenia oraz minimalnej grubości zastosowanego materiału.

Technologia naprawy dylatacji z uszkodzonymi krawędziami:

  • wycięcie betonu z każdej strony uszkodzonej dylatacji,
  • usunięcie betonu posadzki w zakresie wycięcia,
  • oczyszczenie dylatacji,
  • wypełnienie ubytków szybkosprawną zaprawą naprawczą,
  • wyrównanie miejsca wypełnienia,
  • wykonanie nowego nacięcia dylatacji,
  • fazowanie brzegów dylatacji,
  • powtórne oczyszczenie dylatacji,
  • ułożenie sznura dylatacyjnego,
  • aplikacja masy dylatacyjnej.

Nacinanie posadzki wykonuje się w technice diamentowej wykorzystując przecinarki wyposażone w tarcze diamentowej. Zazwyczaj prace prowadzone są na sucho z uwagi na późniejsze prace naprawcze. Towarzyszące cięciu posadzki pylenie, organiczne jest dzięki zastosowaniu wydajnych odkurzaczy przemysłowych. Wycięcie posadzki wykonać można również w technice diamentowej na mokro ze zbieraniem zużytej wody technologicznej/szlamu odkurzaczami przemysłowymi. Zastosowanie mokrej technologii wydłużyć może okres realizacji prac z uwagi na konieczność wysuszenia posadzki przed aplikacją materiałów naprawczych oraz konieczność dodatkowego czyszczenia.

Do wypełnienia wyciętego obszaru dylatacji stosuje się szybkowiążąca zaprawy naprawcze o wysokiej ciekłości i kontrolowanym skurczu, charakteryzujące się również wysoką wytrzymałością. Po aplikacji i stwardnieniu mieszanki naprawczej wykonuje się przeszlifowanie tarczami diamentowymi miejsca naprawy, dla uzyskania równości i zwiększenia estetyki.

Nowe nacięcie dylatacyjne wykonywane jest w miejscu starego przecinarką z tarcza diamentową. W zależności od zastosowanego systemu wykonać można również fazowanie krawędzi. Po oczyszczeniu wykonanej dylatacji montuje się nowy sznur dylatacyjny oraz aplikuje masę wypełniającą.

Technologia naprawy dylatacji z rysą wzdłuż dylatacji:

  • wycięcie betonu z każdej strony dylatacji oraz poza pęknięciem,
  • usunięcie betonu posadzki w zakresie wycięcia,
  • oczyszczenie dylatacji,
  • wypełnienie ubytków szybkosprawną zaprawą naprawczą,
  • wyrównanie w miejscu wypełnienia,
  • wykonanie nowego nacięcia dylatacji,
  • fazowanie brzegów dylatacji,
  • powtórne oczyszczenie dylatacji,
  • ułożenie sznura dylatacyjnego,
  • aplikacja masy dylatacyjnej.

W przypadku występowania rys posadzki wzdłuż linii dylatacyjnej konieczne jest rozpoznanie przyczyny ich występowania oraz odpowiedni dobór zakresu prac. Zasadniczo roboty przebiegają analogicznie do napraw dylatacji z uszkodzonymi krawędziami. Z uwagi na większą objętość, zmianie ulegać mogą zaprawy naprawcze lub modyfikuje się ich skład np. dodają kruszywo. Szczególną uwagę należy zwrócić na głębokość nacięcia dylatacyjnego posadzki, którego niewystarczająca głębokość może być przyczyną powstania uszkodzeń.

Uszkodzenia dylatacji w miejscach drzwi, bram, połączeń ciągów komunikacyjnych oraz sąsiednich obiektów wymagają zazwyczaj zastosowania dylatacji mechanicznych. Systemowe profile przejmują obciążenia dynamiczne ora statyczne zapewniając dodatkowo znaczny zakres niwelacji nierówności. Wycięcie, zwane niszą dylatacyjną, w przypadku montażu dylatacji mechanicznych dostosowane jest do wymiarów profilu dylatacyjnego.

Technologia naprawy z zastosowaniem dylatacji mechanicznej

  • wycięcie niszy dylatacyjnej,
  • oczyszczenie dylatacji,
  • ewentualne naprawy szybkosprawną zaprawą,
  • zabudowa profilu dylatacyjnego.

Nacinanie pod naprawę dylatacji wykonywane jest zazwyczaj z zastosowaniem nacinarki (pilarki) elektrycznej (z języka ang. diamond drum concrete shaver). Pilarka wyposażona w specjalne tarcze diamentowe, pozwala na uzyskanie równych krawędzi bocznych oraz spodu niszy dylatacyjnej. Głębokość wycięcia wynosząca zazwyczaj 12 do 15 mm oraz szerokości 200 mm, dostosowana zostaje do zastosowanego systemu. W zależności od uszkodzeń dylatacji konieczne może okazać się wykonanie ewentualnych napraw zaprawą szybkosprawną. Zastosowany system dylatacji obok zakotwienia może również wymagać wykonania podlewki po montażu profili.

Korzyści wynikające z wykonania naprawy dylatacji:

  • poprawa bezpieczeństwa i spełnienie wymogów BHP,
  • poprawa estetyki posadzki,
  • ograniczenie zużycia kół, łożysk i osi środków transportowych,
  • ograniczenie dalszej degradacji posadzki.

Wykonanie napraw dylatacji wymaga zastosowania specjalistycznego sprzętu obejmującego przecinarki i piły diamentowe do betonu, nacinarki i frezarki, wysokowydajne odkurzacze przemysłowe i wiele innych.

Cena naprawy dylatacji zależna jest w głównej mierze od stopnia zniszczeń i zakresu koniecznych napraw wpływających na etapowanie prac, ilość zużytych materiałów i czas wykonania. Na pracochłonność robót, a więc cenę, wpływa także długość pojedynczych odcinków naprawianej dylatacji. Każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia i wyceny.